Ekologiczny wodny transport publiczny: kolejny etap w zakresie inteligentnej mobilności?

Erik Dyrkoren jest dyrektorem generalnym Zeabuz, czyli norweskiej spółki, która rozwija bezemisyjne promy autonomiczne przeznaczone do miejskiego transportu publicznego. Jest on zdania, że istnieje oczywiste, lecz niewykorzystane rozwiązanie dla wielu problemów transportu miejskiego niemalże na wyciągnięcie ręki.

„Transport drogowy osób, a w szczególności samochodów jest bardzo nieefektywny pod względem wymaganej przestrzeni. Prawie każde miasto na świecie zmaga się z zatłoczeniem. Nie jest to problem, któremu można zaradzić budując większe drogi. Z kolei budowa infrastruktury dla metra i tramwajów jest kosztowna. Podczas gdy drogi pękają w szwach, wykorzystanie rzek i dróg wodnych w transporcie jest niewystarczające”.

Właśnie to starają się zmienić Zeabuz i kilka innych, innowacyjnych norweskich przedsiębiorstw. Ich wizja: flotylla elektrycznych, całkowicie autonomicznych promów przewożących ludzi wszerz i wzdłuż wielu miejskich dróg wodnych świata.

Bezemisyjny wodny transport publiczny oferuje niższe koszty i oszczędność czasu

„Aby ułatwić transport, chcemy korzystać z dróg wodnych, nie patrząc na nie jako kosztowną barierę" - mówi Ketil Solvik-Olsen, dyrektor generalny Hydrolift Smart City Ferries. Podobnie jak Zeabuz, przedsiębiorstwo opracowuje bezemisyjne promy autonomiczne do celów wodnego transportu publicznego.

„Promy są zwykle budowane pojedynczo, dostosowując je do każdego klienta. To sprawia, że inwestycja staje się kosztowna. Naszym celem jest produkcja małych i efektywnych bezemisyjnych promów, które w miarę możliwości będą dostępne od ręki” - wyjaśnia.

„Właśnie teraz zbliżamy się do etapu, w którym małe, autonomiczne promy elektryczne są opłacalne pod względem technologicznym i finansowym. Aby obniżyć koszty, naszym celem jest ich industrializacja. Nasza wiedza fachowa w zakresie budowy łodzi zredukuje sam koszt promu. Z kolei korzystając z technologii i automatyzacji w celu zmniejszenia nakładu pracy w stosunku do klienta, funkcjonowanie promów stanie się znacznie tańsze. Dlatego też umożliwiamy większej liczbie miast korzystanie ze swoich dróg wodnych” - wyjaśnia.

Hydrolift obiecuje zintegrowane, bezemisyjne rozwiązanie w zakresie promów, w tym inteligentne rozwiązania ładowania nabrzeżnego i różne stopnie autonomicznych operacji oraz integracji z inteligentnymi systemami miejskimi. Małe promy przeprawiające się przez rzekę w obu kierunkach stanowią alternatywę dla korzystania z mostów, znacznie skracając czas potrzebny pieszym na poruszanie się po mieście. Płyną z tego bezpośrednie korzyści, lecz Solvik-Olsen wskazuje również, że drogi wodne oferują możliwość znacznego rozszerzenia zakresu infrastruktury publicznej.

„Na przykład, w przypadku rozwoju nowego obszaru mieszkalnego tuż poza centrum miasta, prawdopodobnie będzie to wymagać budowy nowych dróg i ścieżek lub przynajmniej usprawnienia istniejącej infrastruktury. Wraz z ukierunkowaniem na zrównoważony transport, udogodnienia takie, jak pasy ruchów dla rowerów stają się wymogiem. Są to kosztowne projekty, lecz jeżeli jesteś w stanie zaoferować odpowiednie, zrównoważone rozwiązania w zakresie mobilności na pobliskich drogach wodnych, możesz znacznie obniżyć koszty, a jednocześnie poprawić elastyczność i możliwości podróżowania.”

Poza tym istnieje inna grupa, którą Solvik-Olsen będzie musiał przekonać do zrównoważonego transportu wodnego: sami mieszkańcy miast.

„Ludzie zazwyczaj szybko dostosowują się do najlepszego i najbardziej praktycznego środka transportu. Wcześniej to samochody zaoferowały społeczeństwu elastyczność i dostępność, której pragnęli. Kiedy jednak zaoferujesz społeczeństwu identyczną elastyczność i dostępność w transporcie publicznym, większość z nich dokona tej zamiany.”

„Przykładem są obserwacje z ubiegłego roku w Norwegii, gdzie wynajem elektrycznych hulajnóg wzrastał w zastraszającym tempie.”

Hydrolift Smart City Ferries obecnie zajmuje się budową prototypów oraz tworzy projekty pilotażowe.

„Podejmujemy stopniowe podejście, poprawiając i rozszerzając nasze rozwiązania oraz usługi w miarę postępów. Nie zamierzamy zrewolucjonizować przemysłu promowego z dnia na dzień, ale dysponujemy znaczną fachową wiedzą technologiczną oraz przemysłową i mamy jasną wizję naszego celu.”

Solvik-Olsen przyznaje, że dozwolony lub pożądany poziom autonomii może się różnić w zależności od kraju, a zatem prom zostanie początkowo uruchomiony z kapitanem na pokładzie.

„Stopniowo rozszerzamy część autonomiczną, w miarę rozwoju regulacji i akceptacji społeczeństwa. Tak więc, choć nasze pierwsze promy będą „tylko" w znacznym stopniu zautomatyzowane, jestem przekonany, że w ciągu siedmiu do ośmiu lat będziemy mieć flotę w pełni autonomicznych statków operujących komercyjnie.”

Promy autonomiczne wzywane za pomocą przycisku

Ideą leżącą u podstaw Zeabuz jest zwiększenie dostępności, efektywności i zrównoważenia transportu wodnego, uzupełnienie istniejącej infrastruktury transportu publicznego oraz obniżenie progu dla pieszych oraz cyklistów.

„Dzięki naszemu rozwiązaniu pasażerowie będą mogli wezwać prom za pomocą przycisku tak, jak w przypadku windy. Na pierwszym etapie prom będzie poruszał się pomiędzy dwoma stałymi przystankami, usytuowanymi na przeciwległych brzegach rzeki, ale w perspektywie długoterminowej prawdopodobnie zwiększymy elastyczność” - wyjaśnia Dyrkoren.

Rozwiązanie Zeabuz będzie również obejmować obiekty dokowania oraz instalacje ładowania.

„Staramy się uczynić nasze obiekty dokowania jak najmniejszymi i nieinwazyjnymi. Koncepcja zakłada, aby instalacja realizowana przez naszych klientów była łatwa i wymagała niewielkiego wykorzystania dodatkowej infrastruktury.”

Podczas zabierania pasażerów, promy Zeabuz będą automatycznie podłączane do stacji ładowania.

„Dzięki krótkiemu ładowaniu automatycznemu zapewniamy nieprzerwane, długoterminowe funkcjonowanie usługi.”

Jeśli chodzi o akceptację przez użytkowników, Dyrkoren zgadza się z Solvik-Olsen, że ludzie zazwyczaj szybko dostosowują się do nowych środków transportu.

„Jednakże nie powinniśmy lekceważyć roli estetyki" - przestrzega Dyrkoren. „Jeżeli promy wyglądają na nieporęczne lub przestarzałe, mogą powodować odrzucenie koncepcji przez społeczeństwo. Dlatego zainwestowaliśmy szeroką gamę zasobów w projektowanie naszych produktów.”

Drugi prototyp Zeabuz, który jest budowany na Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii, będzie wykorzystywany jako platforma testowa podczas procesu komercjalizacji. Wiosną 2021 roku rozpoczną się pracę w ramach projektu pilotażowego w mieście Trondheim.

„Będzie to pierwszy tego rodzaju projekt na świecie! Z niecierpliwością czekamy na przetestowanie różnych aspektów naszej koncepcji. Stale prowadzimy dialog z innymi miastami w celu realizacji dodatkowych projektów pilotażowych. Chociaż projekty te w nieunikniony sposób wiążą się z pewną formą ludzkiego nadzoru, pracujemy nad systemem, który będzie funkcjonował całkowicie autonomicznie. Prawdziwy przełom wiąże się z cyfrowym, certyfikowanym kapitanem promu” - podsumowuje Dyrkoren.

Światowy Kongres ITS: największe na świecie wydarzenie w zakresie inteligentnej mobilności

Zarówno Zeabuz, jak i Hydrolift Smart City ferries wezmą udział w Światowym Kongresie ITS, zaplanowanym na październik 2021 roku w Hamburgu.

Kongres jest największym na świecie wydarzeniem skupiającym się na inteligentnych rozwiązaniach w zakresie mobilności i cyfryzacji transportu, przyciągającym około 15 tysięcy odwiedzających, przedstawicieli przedsiębiorstw oraz interesariuszy branżowych.

Obejmuje on sesje na żywo z ekspertami z branży ITS, a także wystawę i prezentacje najnowocześniejszych technologii.